ΦΩΣΦΟΡΟΣ

Δεσμευτικά του Φωσφόρου

Τεύχος 21

Γ. Τριανταφύλλης
Νεφρολόγος, Ιατρικό Θεραπευτήριο Ιλίου

Ο φωσφόρος (Ρ) είναι το δεύτερο πιο συχνό στοιχείο, μετά το ασβέστιο (Ca²⁺) στον ανθρώπινο οργανισμό. Περίπου 85% του συνολικού φωσφόρου του ανθρωπίνου σώματος βρίσκεται στα οστά και στα δόντια, 14% στον ενδοκυττάριο χώρο και 1% στον εξωκυττάριο.Στους ενήλικες, η φυσιολογική συγκέντρωση [Ρ] αίματος κυμαίνεται από 2,5-4,5 mg/dl (0,8-1,45 mmol /L) και αντιπροσωπεύει το ισοζύγιο μεταξύ διαιτητικής πρόσληψης, εντερικής απορρόφησης και αποβολής του Ρ με τα ούρα. Ο μέσος όρος διαιτητικής πρόσληψης Ρ ημερησίως κυμαίνεται από 1000-1800 mg (18-36 mmol). Τροφές πλούσιες σε Ρ είναι αυτές που συγχρόνως έχουν και μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, όπως γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας και θαλασσινά, αυγά και δημητριακά.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Η ρύθμιση του φωσφόρου στον αιμοκαθαιρόμενο ασθενή

Τεύχος 45

Μάνου Ελένη
Επιμελήτρια Α' Νεφρολογίας Γ.Ν. Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκη

Ο φώσφορος (phosphorus, Ρi) συμμετέχει σε πλήθος, απαραίτητων για τη ζωή ενώσεων, είτε ως ανόργανος είτε ως οργανικός Ρi, αντιπροσωπεύοντας το 1% του σωματικού μας βάρους, με το 85% να βρίσκεται στον οστίτη ιστό, το υπόλοιπο 14% να είναι ενδοκυττάριο, ενώ μόλις το 1% του συνολικού Ρi βρίσκεται στον εξωκυττάριο χώρο και στο αίμα. / Οι δύο όροι που συχνά χρησιμοποιούνται εναλλάξ: phosphorus και phosphate διαφέρουν χημικά μεταξύ τους, με τον πρώτο να αναφέρεται στο στοιχείο του Ρi και τον δεύτερο στα ανόργανα άλατα και στις οργανικές ενώσεις του φωσφορικού οξέος, για τον λόγο αυτό θα πρέπει ο κάθε όρος να εκφράζεται με την ορθή μονάδα μέτρησης / Η χρόνια νεφρική νόσος (ΧΝΝ) και ειδικότερα το τελικό στάδιό της (ΧΝΝΤΣ) και η θεραπεία υποκατάστασης (ΘΥ) είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις διαταραχές του μεταβολισμού και της ομοιόστασης του Ρi, καθώς και με τις επιπλοκές που προκύπτουν από την ανεπαρκή απομάκρυνσή του από τον οργανισμό

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Υποφωσφαταιμία - Υπερφωσφαταιμία

Τεύχος 25

Ορθόπουλος Β.
Διευθυντής, Νεφρολογική κλινική, 3ο Νοσοκομείο ΙΚΑ

Ο φωσφόρος (Ρ) είναι ποσοτικά το έκτο στοιχείο και ταυτόχρονα το κυριότερο ενδοκυττάριο ανιόν τον ανθρώπινο οργανισμό. Αποτελεί περίπου το 1% του συνολικού ΒΣ. Το 80% ευρίσκεται στα οστά, το 9% στους σκελετικούς μυς και το υπόλοιπο στους βλεννογόνους και το εξωκυττάριο υγρό (ECF). Ο ενδοκυττάριος Ρ ευρίσκεται, κυρίως, υπό μορφή οργανικών ενώσεων, όπως τα φωσφορικά άλατα κρεατίνης και τα αδενοσινο-μονοφωσφορικά και τριφωσφορικά άλατα. Όσον αφορά στο Ρ του αίματος, το 70% αποτελεί, (σε οργανική μορφή), συστατικό των φωσφολιπιδίων. Το υπόλοιπο 30% είναι ανόργανα φωσφορικά άλατα (ορθοφωσφορικά), τα οποία κυκλοφορούν είτε συνδεδεμένα με πρωτεΐνες (15%) είτε ελεύθερα (85%). Σ' αυτό το ανόργανο κλάσμα αναφέρονται οι εργαστηριακές μετρήσεις του Ρ του πλάσματος. Σε φυσιολογικό pΗ, περίπου 50% των ελεύθερων φωσφορικών αλάτων κυκλοφορούν ως ΗΡO4 2-, 10% ως Η2ΡO4-, 40% ως συστατικά αλάτων Na+, Ca2+ και Mg2+ και λιγότερο από 0,01% ως ΡO4-3. Η αναλογία των κυκλοφορούντων ΗΡO4-2, Η2ΡO4- ελαττώνεται μειωμένου του pΗ και αντίστροφα αυξάνεται αυξανομένου του pΗ. Ο ρόλος του Ρ, σε πολλές θεμελιώδους σημασίας λειτουργίες, είναι ουσιώδης. Αποτελεί βασικό συστατικό του υδροξυαπατίτη και είναι σημαντικός για την ακεραιότητα των οστών. Τα φωσφολιπίδια είναι δομικά συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών, των ενδοκυττάριων οργανυλίων και των νουκλεϊνικών οξέων.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Φυσιολογία του ισοζυγίου του φωσφόρου (εξωγενής πρόσληψη, απορρόφηση,απέκκριση, κατανομή)

Τεύχος 34

Ευάγγελος Β. Γιαννάτος
Νεφρολόγος, Επιμελητής Α’, Νεφρολογικό Τμήμα Γενικού Νοσοκομείου Αργοστολίου

Το 85% του συνολικού φωσφόρου του οργανισμού περιέχεται στο σκελετό, το 14% στους μύες και στα σπλάχνα και λιγότερο από 1% στο εξωκυττάριο υγρό υπό μορφή ανόργανου φωσφόρου, που είναι διαθέσιμος για σημαντικές μεταβολικές διαδικασίες / Η μέση Δυτικού τύπου δίαιτα περιέχει 800-1400 mg φωσφόρου ημερησίως, από τα οποία περίπου 65% απορροφώνται, κυρίως παθητικά, στο λεπτό έντερο / Η νεφρική αποβολή του διαιτητικού φορτίου φωσφόρου, εξασφαλίζοντας ουδέτερο ισοζύγιο φωσφόρου, καθίσταται ο κυριότερος ρυθμιστής της συγκέντρωσης φωσφόρου στον ορό / Πάνω από το 80% της διηθούμενης ποσότητας φωσφόρου, επαναρροφάται πρωταρχικά στα εγγύς σωληνάρια, με διαδικασία συμμεταφοράς με Na+ / Ο συμμεταφορέας Na+ - φωσφόρου ρυθμίζεται προς τα πάνω σε έλλειψη και προς τα κάτω σε περίσσεια φωσφόρου, ώστε η σωληναριακή επαναρρόφηση φωσφόρου αυξάνεται ή μειώνεται αντίστοιχα.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο